İslam hukukuna göre bir kişi eğer başkasının malına zarar verirse bunu tazmin etmekle yükümlüdür. Bu tazmin malın misli mümkün ise misliyse değilse kıymeti ile yapılması gerekmektedir. Trafik kazalarında da eğer kazayı yapan kişi kusurlu ise aracına hasar verdiği kişinin hasarını tazmin etmekle mükelleftir. Bu zarar, doğrudan araçta oluşan maddi zarar olacağı gibi aracın değerinde olan azalma şeklinde de olabilir. Mağdur olan kişinin uğradığı zararın tazmin edilmesini istemesinde bir beis görülmemektedir. Nitekim DİYK maddi hasarların tazmini ile ilgili “Dolayısıyla trafik kazasında suçlu olan kişi, trafik kaza raporunda belirtilen hata oranında mağdur ettiği kişinin aracına verdiği maddi zararı ve araçta meydana gelen piyasa değerindeki azalmayı tazmin ile yükümlü olur. Sigortanın karşılayacağı veya dava sonucu mahkemenin hükmedeceği miktar, tazminat yerine geçer.” şeklinde karar vermiştir.[1] Bununla birlikte, İslam hukukunda fiil ile zarar arasında illiyet bağının bulunması durumunda tazminden söz edilebilmektedir. DİYK, sürücünün iradesi dışında gerçekleşen kazalardan dolayı tazmin ile sorumlu tutulamayacağına dair karar vermiştir.[2]

Mevcut hukuki düzenlemeler çerçevesinde ülkemizde trafik sigortası yaptırmak zorunludur. Bu sigorta çerçevesinde, başkasının araçlarına verilen hasar ve yeri geldiğinde değer kaybı tazmin edilebilmektedir. Bu konudaki tazminat ödemeleri bilirkişi raporları çerçevesinde gerçekleşmekte ve TRAMER kayıtlarına işlenerek yapıldığı için karşılıklı hakların korunmasını sağlamaktadır. Değer kaybının talep edilebilmesi için belirli kıstaslar bulunmaktadır. Örneğin, daha önce hasar görmüş bir yerde hasar oluşması ya da basit bir onarım ile tamir olunabilecek bir hasar oluşması gibi durumlarda değer kaybı talebinde bulunulamamaktadır. 

Sonuç itibariyle;

1. Aracı hasara uğrayan kişiler, aracın tamir edilmesi ve eğer gerekiyorsa değer kaybı konusunda karşı taraftan tazminat talebinde bulunabilirler.
2. Mevcut hukuki düzenlemeler çerçevesinde bu konunun birincil muhatabı sigorta şirketleri olduğu için tazminat, sigorta şirketleri tarafından karşılanabilmektedir. Bu yolu tercih etmeyerek kusurlu kişiyi zorlayarak bir tazminat talebinde bulunulmaması gerekmektedir.
3. İslam hukuku çerçevesinde bu gibi tazminat taleplerinde asli kusur ve illiyet bağları da dikkate alınarak karar verilmelidir.
4. Aracı hasara uğrayan kişinin, kusurlu kişiden tazminat talebinde bulunması durumunda bilirkişi/eksperler aracılığı ile durumun tespiti ve tazminatın belirlenmesi daha isabetli olacaktır. Karşılıklı rıza olmadığı durumlarda zaten dava yoluyla gerçekleşecek olan tazminat ödemelerinde süreçler bu şekilde ilerlemektedir. 

[1] https://kurul.diyanet.gov.tr/soru/maddi-hasar-ile-sonuclanan-trafik-kazalarinda-tazminat-sorumlulugu-var-midir/0193c42d-b400-75cb-d658-e2e9a644151d

[2] https://kurul.diyanet.gov.tr/soru/trafik-kazasinin-kisinin-iradesidahli-disinda-gerceklesmesi-durumunda-tazminat-gerekir-mi/0193c42d-b470-7957-d63c-2c1943f94625